Jogging is een term die je tegenwoordig nog wel hoort in Duitstalige landen, maar in Nederland wekt het toch een beetje de indruk dat je met een sukkeldrafje door het park loopt. Toch is het fenomeen jogging een belangrijke ontwikkeling geweest om hardlopen geaccepteerd te maken. Bekende artiesten en acteurs deden eraan mee en zorgden ervoor dat joggen ook een populaire hobby werd voor gewone mensen. In de New York Times wordt een terugblik gegeven op vijf gezondheidstrends uit de jaren 1972-1982, die van doorslaggevende betekenis zijn geweest en jogging is รฉรฉn daarvan.
Workouts in de jaren zeventig
In 1972 zag een workout er heel anders uit. Er waren nog niet veel sportscholen en als ze er waren kreeg je als vrouw vaak geen toegang, behalve op ‘ladies days’. Hardloopschoenen hadden nauwelijks demping en de sportbeha was nog niet uitgevonden. Als yogamat gebruikte je een gewone deken. Mensen die aan sport deden, werden vaak als zonderling gezien. Het autogebruik nam toe en Amerikanen liepen steeds minder, terwijl ze wel vele uren voor de tv doorbrachten. Als gevolg namen hartziektes, diabetes en andere aandoeningen hand over hand toe.
In tien jaar tijd veranderde dat. Tussen 1972 en 1982, het jaar waarin de eerste Jane Fonda workoutvideo verscheen, is sporten veranderd van een uitzondering tot een gewoonte. Ongeveer de helft van de Amerikanen doet nu regelmatig aan sport. Jogging, jazzercise, yoga, bodybuilding en Jane Fonda zijn de vijf trends die daarvoor hebben gezorgd. Voor ons is het natuurlijk het meest interessant wat jogging heeft betekend voor het hedendaagse hardlopen.
‘Wie gaat er nou lopen als je in een auto kunt zitten?’
Joggen is “net als hardlopen, alleen langzamer”, zo legt NYT het fenomeen uit. Vรณรณr de jaren 1970 deden maar weinig mensen aan hardlopen als hobby. Je ging hardlopen om te trainen voor een sport of om aan een gevaar te ontsnappen. Mensen die buitenshuis gingen joggen, werden lachend nagekeken en zelfs uitgescholden. Wie gaat er nou lopen als je ook in de auto kunt zitten? Gek genoeg bestaat die mentaliteit nog steeds wel, in landen waar de auto als een onbereikbare luxe wordt gezien.
Toen we tijdens een rondreis door Aziรซ in Jakarta terechtkwamen en het plan hadden opgevat om vanuit ons hotel een wandelingetje te maken, werden we raar aangekeken door de locals. Als je geld hebt ga je met de auto of neem je een taxi. Wie dat niet kan betalen heeft een scooter. Trottoirs zijn op veel plekken slecht onderhouden of zijn er helemaal niet. Je haalt je dan ook niet in je hoofd om in zo’n stad te gaan hardlopen; veel te gevaarlijk en bovendien is er te veel luchtvervuiling door al die brommertjes. Rijke inwoners van Jakarta lopen wel, maar doen dat op een loopband of in een luxe shopping mall.
Nike gaf het voortouw
Terug naar de VS, waar eind jaren zestig de toenmalige medeoprichter van Nike, Bill Bowerman, samen met een cardioloog het boek ‘Jogging’ publiceerden. Daarin werden de gezondheidsvoordelen van langzaam hardlopen uitgelegd. Bowerman kreeg inspiratie in Nieuw-Zeeland, waar langzaam hardlopen al eerder was opgepakt. Het werd een bestseller en leidde ertoe dat een groeiende groep mensen gingen joggen.
Het jaar 1972 is daarin een mijlpaal: voor het eerst liet de Boston Marathon vrouwelijke deelnemers toe. In New York City werd de eerste wegwedstrijd voor vrouwen in Central Park georganiseerd. In 1975 nam Amerika’s fascinatie voor psychedelische drugs af en ontstond de term ‘runners high’. En in 1978 volgde de eerste sportbeha, de Jogbra. Beroemdheden zoals Farrah Fawcett en Lee Majors stonden op de cover van People Magazine in 1977 met de slogan dat ‘iedereen het doet’.
โMediasterren van alle pluimage vallen nu voor de joggingrageโ, schreef het magazine. Ze werden gemotiveerd door “ijdelheid, geestelijke gezondheid, zelfs hoger bewustzijn”. Grote namen uit die tijd zoals Jimmy Carter, Shirley MacLaine en Tom Brokaw deden mee. Op feestjes had iedereen het over hardlopen.
Sportieve kleding wordt chic
Al die hardlopers en joggers zorgen er ook voor dat er een schoenen- en kledingindustrie op gang kwam. Het werd chic om sportief gekleed te gaan. In 1972 had Nike een omzet van 2 miljoen dollar, maar dat was in 1982 al gegroeid tot 694 miljoen dollar. Wat niemand destijds kon vermoeden is dat decennia later de term athleisure ware zou ontstaan. Als je in de hippe buurten in Los Angeles en Miami komt, straal je welvaart uit als je in een Lululemon-outfit naar de koffiebar gaat. Het is een term die ‘athletic’ en ‘leisure wear’ combineert en houdt in dat je sportieve kleding ook casual kunt dragen. Uiteraard moet het dan wel een sportieve uitstraling hebben, zonder dat het echte sportkleding is. Als serieuze hardloper doe je hier misschien niet zo snel aan mee, maar het is je vast wel eens gebeurd dat je in je hardloopkleding even naar de bakker of supermarkt bent gelopen – en niemand kijkt je er dan gek op aan.